علی محمد اسکندری‌جو، کارشناس بورس‌های بین‌المللی در گفت‌وگو با همشهری در خصوص راهاندازی بورس نفت در ایران گفت: برای اینکه بتوانیم بورس نفت را راهاندازی کنیم لازم است تا در ابتدا در مدار محیطی بورس‌های معتبر جهان قرار بگیریم و سپس خودمان در این زمینه نقش محوری در منطقه داشته باشیم به این معنا که ابتدا باید سهمی از معاملات نفتی را که در بورس‌های معتبر جهان انجام می‌شود را به دست آوریم سپس این سهم را افزایش دهیم.
او که خود در بورس‌های اروپایی به فعالیت اشتغال دارد با بیان اینکه در حال حاضر بیش از90 درصد معاملات نفتی جهان به صورت مجازی و اصطلاحاً کاغذی انجام می‌شود گفت: در بورس های نفتی رادیکال‌های آزاد نهادهای اقتصادی هستند که ساختار سرمایه کالا و سهام را هدف قرار می‌دهند و هسته مرکزی و بنیان‌های اقتصادی را به لرزه می‌اندازند، تنها راه مهار این مؤسسات مالی، کنترل آنها توسط دولت‌ها، بانک جهانی و یا صندوق بین‌المللی پول است که از طریق قراردادها و مصوبات بین‌المللی فعالیت این مؤسسات محدود می‌شود.
وی افزود: مهم‌ترین دلیل سقوط 25 درصدی قیمت نفت در چند ماه گذشته ورشکستگی 2 شرکت سوداگری بزرگ آمریکایی بود به طوری که ریسک بیش از حد آنها در معاملات بورس لندن و نیویورک منجر به کاهش قیمت نفت شد.
اسکندری جو تأکید کرد: به رغم آنکه برخی تحلیلگران رشد قیمت نفت را در بورس‌های جهانی نتیجه رشد اقتصادی چین و هند می‌دانند نباید به نقش مخرب رادیکال‌های آزاد که در بازارهای نفتی نیویورک و لندن رها شده‌اند بی‌توجه بود.
این کارشناس بورس‌های بین‌المللی در ادامه خاطر نشان کرد: در حال حاضر چند صد برابر میزان واقعی مصرف نفت در بورس لندن به صورت مجازی یا کاغذی معامله می‌شود.وی در پاسخ به این پرسش که آیا بورس نفت ایران قدرت رقابت با بازارهای نفتی جهان را خواهد داشت یا خیر گفت: بله، بورس ایران باید در مرحله اول در مدار محیطی بورس لندن قرار بگیرد یعنی باید چنان نیروی محرکه‌ای به دست آورد که بتواند در مدار بازارهای معتبر و نام‌آور نفتی قرار بگیرد به این معنا که بتواند درصدی از معاملات واقعی و مجازی جهان را در اختیار بگیرد.
اسکندری در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توان در بورس نفت‌کیش معاملات مجازی نفت انجام داد ، گفت: خیر، به چند دلیل از جمله نوپایی بورس نفت ایران، ساختار و اساسنامه آن نمی‌توان معاملات نفت را ابتدا به ساکن در بورس ایران به شکل مجازی انجام داد.
به گفته اسکندری جو برای انجام چنین معاملاتی به نیروهای متخصص یا مهندسین مالی و سرمایه نیاز است.
وی تصریح کرد: باید به ترتیب با مهندسین مالی و سرمایه‌گذاری در دانشگاه‌های معتبر جهان زمینه‌های انجام چنین معاملاتی را در بورس نفت ایران مهیا کرد. این افراد باید ضمن تحصیل در دانشگاه‌های معتبر جهان دارای تجربه در بورس‌های صاحب نام جهان باشند.وی تأکید کرد: بورس نفت ایران در مرحله بعد باید با کارگزاران متخصص در معاملات نفتی بورس‌های جهان قرار داد امضا کند.
این کارشناس بورس‌های بین‌المللی خاطرنشان کرد: با تشکیلات و ساختار اداری کنونی فاصله زیادی با اجرا شدن این طرح وجود دارد.وی در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توان امیدوار بود که بورس نفت ایران به یک نهاد تأثیرگذار در عرصه جهانی تبدیل شود یا خیر گفت: بله، این بورس منافع ملی ایران به عنوان عالی‌ترین و والاترین ارزش‌های کشور حکم می‌کند، با ترکیب مهندسین مالی و سرمایه‌گذاری و نیروهای متخصص نفت که با آخرین تحولات بازار سرمایه آشنا هستند می‌توانیم اندک اندک زمینه‌های چنین کاری را فراهم کنیم.
اسکندری در خصوص انجام معاملات در بورس نفت ایران براساس یورو گفت: درخصوص انجام معاملات براساس یورو باید قبل از هر چیز به نقش برابری دلار و یورو توجه کنیم یعنی در گام اول معاملات سلف دلار و یورو را مد نظر قرار دهیم.
وی افزود: اگر درآمدهای ما در مبنای یورو باشد و هزینه‌‌های ما براساس دلار، بازدهی بالایی به دست خواهیم آورد. اما اگر در آینده ارزش دلار در مقابل یورو قوی‌تر شود مرتکب نوعی خودزنی اقتصادی شده‌ایم. بنابراین توصیه من این است که همانند کشورهای نروژ و انگلستان که معاملات نفتی خود را قبل از هر چیز براساس معاملات سلف ارزی تنظیم می‌کنند حرکت کنیم.
